: Arthoteken oftewel kunstuitlenen zijn ontstaan doordat op het gebied van beeldende kunst veel meer aanbod dan vraag was. De belangrijkste redenen hiervoor waren enerzijds dat de overheid veel kunst aankocht (o.m. via de BKR) waardoor er een enorm aanbod aan kunstenaars en kunstwerken ontstond, waarvoor er totaal geen markt was.
: Anderzijds hebben galeries zich altijd voornamelijk op het bovenste, kapitaalkrachtige, deel van de markt gericht.
: Aan ontwikkeling van de markt werd weinig of niets gedaan.
: Daar is in 1955 door de Amsterdamse kunstenaar Pieter Kooistra met begonnen: op de fiets bracht hij door hemzelf (en door een tiental kunstenaars) gemaakte kunstwerken naar mensen thuis. Voor een laag bedrag konden de mensen dan het werk huren. Basisgedachte was dat men op zo'n manier in contact kon komen met kunst en als het goed was gingen ze er van houden.
: En dan komt er nog een lang verhaal over de relaties Kunstenaars/galeriehouders/kunstuitlenen/subsidieverstrekkers maar dat is hier niet zo relevant.
: De belangrijkste functie van de arthoteek is dus dat mensen met weinig (financieel) risico, intensief met kunst in contact kunnen komen. Meestal kent een arthoteek een spaartegoed (soms zelfs verplicht) zodat mensen na enkele jaren een werk wat ze mooi vinden kunnen aankopen.
: Het gaat hierbij overigens niet alleen om de financiele kant van de zaak. Een kunstwerk dat in je prive-ruimte hangt kan veel indringender zijn en op je overkomen dan wanneer je dat werk -tussen andere werken- in een openbare ruimte ziet hangen.
: Dit laatste hebben wij enkele keren meegemaakt toen wijzelf in 1985 met de kinderkunstuitleen begonnen. Kinderen mochten in principe alle kunst lenen. Tot bleek dat kinderen wel eens kunst uitkozen waar ze s'nachts nachtmerries van kregen. Sindsdien zijn wij op zoek naar kunstenaars die voor kinderen geschikt werk maken, maar dat is weer voor de discussiepagina.
: Tot slot nog de opmerking dat er van een arthotheekmedewerker een bredere, maar minder gespecialiseerde, kennis over beeldende mag verwacht worden dan bij een galeriehouder. Een arthoteekmedewerker hoeft ook niet alles `mooi' te vinden, hij/zij hoeft niet achter het werk te staan om de eenvoudige reden dat het mneestal een commissie is die het inhuur- of aankoopbeleid bepaald.
: (dit laatste staat uitgebreid te lezen in de cursusmappen van de Algemene Basisopleiding Tentoonstellen)
Mijn hartelijke dank aan Roby Bollemans
