De museumhaven van het Maritiem Museum is de oudste en grootste museumhaven van Nederland. Op deze plek begon de Rotterdamse haven die afgelopen eeuwen uitgroeide tot de grootste van Europa. Nu staan high-rise architectuur én de maritieme historie van de havenstad letterlijk naast elkaar. Onze medewerkers en vrijwilligers vertellen je graag over ons varend erfgoed en de bijzondere geschiedenis van deze plek en de haven. Van eind oktober t/m maart zijn de schepen uitsluitend te bezoeken tijdens de dagelijkse rondleidingen om 11;30 en 13:30 uur. In de zomermaanden zijn dagelijks verschillende schepen en kranen open voor bezoek. In de zomermaanden zijn er ook regelmatig rondvaarten met de historische schepen. http://www.maritiemmuseum.nl/schepen-kranen

Op de kinder-doe-tentoonstelling Professor Plons leren kinderen de professor en zijn vrienden Kapitein Kurk, Sai-Ling, Mecha Mo en Dobber kennen die op het punt staan met hun schepen op wereldreis te vertrekken. Er moet nog veel gebeuren voor vertrek en de kinderen kunnen daar goed bij helpen: alle schepen laden en lossen, vissen vangen, containers scannen, de reisbestemming bepalen, zeilen hijsen of een maaltje koken in de kombuis van de houten vissersschuit. Aan boord van zijn futuristische schip stelt de professor zijn bijzondere verzameling tentoon en maken kinderen voor het eerst kennis met échte museumcollectie. Pas wel op voor Schurk Scheurbuik. In zijn onderzeeër ligt hij altijd op de loer om de professor het leven zuur te maken.Professor Plons is goedgekeurd door de Speeltuinbende van de Nederlandse Vereniging voor het Gehandicapte kind. http://www.maritiemmuseum.nl/professor-plons

Rotterdammers staan bekend als trots, maar tegelijkertijd bescheiden. Met deze tentoonstelling schudt het museum de Rotterdamse bescheidenheid van zich af en toont vijfentwintig topstukken uit zijn eeuwenoude collectie. Elk object in de tentoonstelling heeft zijn plaats daar op geheel eigen wijze verdiend. Vanwege zijn revolutionaire rol in de scheepvaart of onze wereld in het algemeen. Omdat het een stille getuige is geweest van een belangrijk moment in de maritieme geschiedenis. Of omdat het gewoonweg uniek is. Algemeen directeur Frits Loomeijer: “Ik ben bijzonder trots op deze tentoonstelling. Het toont op een eigentijdse manier het beste van het beste uit maar liefst zes eeuwen maritieme geschiedenis. Een tijdspanne die geen enkel ander maritiem museum in ons land met objecten in beeld kan brengen.“ http://www.maritiemmuseum.nl/topstukken

Wat hebben Pyke Koch en Marlene Dumas gemeen met rode dansschoenen? En wat doet de student met boodschappentas op het Plein van de Hemelse Vrede in een Utrechtse museumcollectie? De vaste opstelling De wereld van Utrecht in het Centraal Museum geeft antwoord.

De expositie De Wereld van Utrecht is zo breed en veelomvattend als de titel suggereert. Niet alleen is ruimhartig uit de rijke collectie van het museum geput, de thema’s in de opstelling gaan terug tot het begin van de jaartelling en hebben een internationale reikwijdte.

Nieuwe vergezichten openen zich naar plekken aan de andere kant van de aardbol, en toch is Utrecht telkens het brandpunt en de gemeenschappelijke noemer. De stad, die zijn oorsprong heeft in het castellum dat omstreeks 47 na Christus werd gebouwd op de plek waar nu het Domplein is, staat centraal. Of het nu om makers en verzamelaars gaat die er vandaan komen, om gebruiksvoorwerpen en kunstwerken die hier wortelen, of objecten die om lokaal-historische redenen waardevol zijn: met elkaar vertellen zij Het Verhaal van Utrecht, dat natuurlijk uit vele verhalen tegelijk bestaat. Het zijn hoe dan ook verhalen uit een internationale stad.

Met De Wereld van Utrecht beoogt het Centraal Museum u een frisse kijk te geven op min of meer bekende kunstwerken. Dit doet het museum door de kunstwerken in een verrassende, en soms ook gedurfde context te plaatsen. De opstelling is daarom ook niet in chronologische volgorde opgedeeld.

Zo staat het beeld Tank Man (2013) van de Spaanse kunstenaar Fernando Sánchez Castillo in een historische setting van verzet tegen Nederlandse machthebbers getoond. De iconen van Utrecht en van het Centraal Museum krijgen hiermee ruim baan en met een beetje geluk een nieuwe betekenis of andere lading.

Alles komt in de opstelling De wereld van Utrecht samen: moderne kunst, stadsgeschiedenis, mode en kostuums, oude kunst en toegepaste kunst. De opstelling is in zestien thema’s onderverdeeld. De fraai vormgegeven ruimtelijke opstelling beslaat de begane grond en de eerste verdieping van de 1920-vleugel van het museum.

Er is werk te zien van onder anderen Gerrit Rietveld, Joop Moesman, Abraham Bloemaert, Gerard van Honthorst, Jan van Scorel, Joachim Wtewael, Charley Toorop, Marlene Dumas, Pyke Koch, Viktor & Rolf, Iris van Herpen en Bas Kosters. Ook zijn er maquettes te zien van de Domtoren en het Rietveld Schroderhuis, en is het populaire poppenhuis te bewonderen.

foto: Ivar Pel

Ga in de 'Offshore Experience' (advies 8+) mee op een uitdagende zoektocht naar energie op zee. Je waant je aan boord van een platform op zee en tot drie kilometer onder water. Ervaar zélf hoe boormeesters, kraanmachinisten, windmolenspecialisten en helikopterpiloten hun uitdagende werk midden op zee weten te klaren. En denk mee over de energiewinning van morgen. De wind op zee is altijd hard en de golven metershoog. Durf jij het aan?
offshore experience

In de familietentoonstelling Zeemonsters (vanaf 4 jaar) ontdek je de werelden van zes waterwezens. Je neemt het monster van Loch Ness onder de loep, ontmoet mega-octopus Kraken, een reuzenkrab en zeemeerminnen. Maar er is ook een grote schildpad die doet alsof hij een eiland is en zelfs de walvis die Jonas opat. Allemaal fantasie? Of zouden ze echt kunnen bestaan?

Door een samenwerking met het Natuurhistorisch Museum Rotterdam krijgen, naast de monsters, ook echte beesten een plek in deze tentoonstelling. Vergelijk bijvoorbeeld jouw arm met de tentakel van een reuzenoctopus of bekijk een walvispiemel van heel dichtbij. maritiem museum

Kleren maken de vrouw! Maar het omgekeerde hiervan gold honderd jaar geleden zeker ook: ‘de vrouw maakt de kleren’; naast haar talloze andere verantwoordelijkheden in het huishouden, behoorden ook het maken, verstellen, repareren en (met de hand) wassen van de gezinsgarderobe tot de taken van de vrouw.

De tentoonstelling Kleren maken de vrouw is alleen te bezoeken in het weekend en vakanties van 10.00 tot 17.00 uur. Vanaf 14 februari 2020 is de tentoonstelling dagelijks te bezoeken. https://www.zuiderzeemuseum.nl/

Wat kan het zwermgedrag van dieren ons leren bij het ontwerpen en vormgeven van intelligente computersystemen en netwerken? Hoe zouden kunstmatige en natuurlijke vormen van intelligentie samen kunnen werken? In de tentoonstelling The Swarm geeft kunstenaar Anne de Boer een ‘zwerm’ computers emotie en een stem terwijl ze als groep een tragedie opvoeren. Laat je meevoeren in een ontdekkingstocht van natuurlijke naar kunstmatige intelligentie en van zwerm naar individu. Hoofdrolspeler is een mestkever die wordt geconfronteerd met een existentiële crisis.

Anne de Boer heeft voor deze tentoonstelling onderzoek gedaan naar het zwermgedrag van dieren in relatie tot Artificiële Intelligentie (AI). In een grote installatie zijn verschillende computers geprogrammeerd - elk met een individueel karakter - die samen een tragedie opvoeren. Hierin worden emoties opgewekt die traditioneel bij een catharsis horen zoals verdriet, angst en medelijden. Dit samenspel meandert door verschillende metaforen rondom zwermintelligentie als een vorm van kunstmatige intelligentie, gebaseerd op collectief gedrag van zelforganiserende systemen. Deze metaforen zijn voornamelijk afkomstig uit de technische wereld met termen als Swarm Intelligence, Collective Intelligence, Collective Consciousness en Hive Mind. Hierin kijken onderzoekers naar o.a. insecten en hun manier van samenwerken als een potentiële infrastructuur voor robots en algoritmes. Deze systemen worden veelal gezien als oplossingen op het gebied van AI en zelfs als utopische modellen voor toekomstige samenlevingen. Hoewel de ontwikkelingen optimistisch klinken neemt deze tentoonstelling ook de tragiek van het hedendaagse insectenbestaan mee, een diergroep die met uitsterven wordt bedreigd.

Het werk van Anne de Boer past binnen de programmalijn Driving Technology waarmee Tetem de invloed van technologie op ons dagelijks leven en de wisselwerking tussen mens en machine onderzoekt. Het werk voor deze tentoonstelling is ontwikkeld in opdracht van Tetem. https://tetem.nl/event/the-swarm/

Michelle Faaij Persbericht
‘Karakters’
12 januari tot en met 29 maart 2020. Bovenzaal Museum Valkenburg.
Michelle Faaij werd op 1 december 1964 geboren in Adelaide (Australië), is opgegroeid in Nederland en woont nu in Geleen. Haar motto is: ‘Pingo ergo sum’. Ik schilder dus ik ben.
Na de middelbare school ging Michelle zelfbewust aan de slag met tekenen en schilderen o.a. door lessen te nemen bij Toos van Alphen. Daarna heeft ze geduldig gewacht totdat de kinderen uit haar huwelijk oud genoeg waren, en vervolgens werd de artistieke draad weer serieus opgepakt. Van 2009 tot en met 2014 heeft ze de vijfjarige opleiding schilderen aan de kunstacademie Maasmechelen (B) gevolgd en sindsdien wordt ze door het schilderen, en alles wat daarbij hoort, volledig in beslag genomen. Michelle concentreert zich met name op portretten en menselijke figuren ofwel ‘landschappen in vlees’. Ze werkt met een grote variatie aan materialen, maar recent vooral met olieverf en bister. Incidenteel ontstaan er ook van haar hand ‘portretten met karakter’, uitgevoerd in steen.
Groei is volgens Michelle slechts mogelijk door je bloot te stellen aan het licht van anderen. Tot haar inspiratiebronnen behoren Lucian Freud en Marlene Dumas. Ze probeert van hen en van anderen te leren; dat wil zeggen hun problemen en hun oplossingen op haar persoonlijke manier te verwerken en zo een eigen beeldtaal te ontwikkelen. In 2013 heeft Michelle nog een schilderklas aan de Sommer-Akademie Traunkirchen (Oostenrijk) onder leiding van Xenia Hausner gevolgd. Deze leerzame ervaring heeft haar eens te meer bevestigd in de keuze voor het schilderen van mensen.
Michelle Faaij is in 2018 lid geworden van de Limburgse Kunstkring en exposeerde met dit kunstenaarscollectief in Kasteel Vliek. Ze werd in 2017 en 2019 genomineerd voor de twee jaarlijkse Nederlandse Portretprijs en haar werk werd in de maanden september tot en met november van dat jaar tentoongesteld in Slot Zeist. Zelf zegt Michelle over haar werk: ‘Een beeld is geen kopie en een schilderij moet niet op iets of iemand lijken, maar moet iets of iemand zijn. Pas dan is het werk af, tot dan blijf ik er mee bezig’…
De vernissage vindt plaats op zondag 12 januari om 15.00 uur. De inleiding van de expositie wordt gehouden door Jos Solberg, bestuurslid van de Limburgse Kunstkring

De schilderijen van Wijma, wiens werk wel vergeleken wordt met dat van Tjalf Sparnaay, prikkelen en vragen aandacht. Onderwerpen haalt hij rechtstreeks uit het dagelijkse leven. Lopend door de straat, uit de snoepjeswinkel of bij de bakker. Realisme is de term die het eerst in je opkomt als je zijn schilderijen ziet. Bij nader inzien zijn het ware zoekplaatjes. De voorkant van een auto? Kijk dan naar de figuren in de bumper. En wat ligt er op het dashboard? Neem de tijd voor een schilderij en je wordt verrast en ontdekt vele lagen, vergankelijkheid, slijtage, sporen én kwinkslagen.De expositie toont een groot aantal werken uit de periode 2010-2020, waaronder het schilderij ‘Artisjokken’. Hiervan is het maakproces in een film van Ivo van Dijk in het museum te zien. Op de zondagen 16 februari, 15 maart en 19 april zal Jelmer Wijma gedurende de openingstijden zelf aanwezig zijn voor een Meet & Greet.

In Bredevoort, het stadje van Rembrandts Hendrickje Stoffels, luidt de Koppelkerk het nieuwe jaar in met de tentoonstelling ‘In de voetsporen van Rembrandt’.

De traditie van de figuratieve kunst is in Nederland min of meer met Rembrandt begonnen. Met de opkomst van de moderne kunst verdween deze traditie in het kunstonderwijs naar de achtergrond. Een kleine groep figuratieve kunstschilders hield echter stand: eerst vanuit Amsterdam, daarna in en rond de stad Groningen. Deze noordelijke figuratieven gingen onverstoord door en vonden steeds weer kopers bij een publiek dat van tijdloze schilderijen houdt. Vanaf 2008 opende er ook weer een klassieke kunstacademie in de stad Groningen, De Klassieke Academie.

In de tentoonstelling ‘In de voetsporen van Rembrandt’ laten zestien noordelijke figuratieven zien hoe Rembrandt voortleeft in hun werk. Voor de een is dat gelegen in zijn portretkunst, voor de ander in zijn befaamde spel met het licht, voor weer een ander in de afwisseling van verfijnde penseelstreken naast pasteuze toetsen. Iedere kunstenaar vertrekt vanuit de waarneembare werkelijkheid: natuur, mens, dier of kerkinterieur. Het nabootsen van deze werkelijkheid is echter niet het einddoel. Eerder draait het om het oproepen van een bepaalde sfeer: de sfeer van verstilling, mysterie of eerbied.

Alle deelnemende kunstenaars zijn als docent of laureaat verbonden aan de Klassieke Academie in Groningen. Bij de Klassieke Academie staat technische perfectie centraal. Zo tracht de Academie het klassieke ambacht van de schilder- en beeldhouwkunst in ere te herstellen.

Ieder jaar looft de Klassieke Academie de Prix de Norvège uit aan twee veelbelovende afstudeerders. In deze tentoonstelling maakt men kennis met het figuratieve werk van diverse prijswinnaars en hun leermeesters Henk Helmantel en Rein Pol. Als laureaat exposeren Marein Konijn, Esther Schlebos, Esti Dudok van Heel, Martina Hladikova, Marja Dijkstra, Riemke Bouwman, Heleen Kater, Hana Vendlova, Randolph Algera, Niklaus Peter, Gabriëlle Westra, Gerda Praamstra, Mineke Gravers en Tim Galvin.

Tweemaal daags biedt de Koppelkerk een uitgebreide rondleiding aan door de expositie: op vrijdag, zaterdag en zondag om 14.00 en 15.00 uur. De tentoonstelling ‘In de voetsporen van Rembrandt’ laat zien dat de figuratieve kunst in Nederland nog steeds springlevend is.

Openingstijden: vrijdag t/m zondag 11.00 - 17.00 uur
Entree: € 5,- incl. kop koffie/thee in de voetsporen van rembrandt | koppelkerk

Vijf jaar na zijn overlijden eert Museum Valkenburg kunstenaar Harrie Bartels met een fraaie tentoonstelling die een overzicht geeft van zijn veelzijdig werk. Bartels overleed in 2015 op 79-jarige leeftijd op Mallorca. Hij was afkomstig uit het Noord-Limburgse Tegelen, studeerde in 1963 af aan de Jan van Eyck academie in Maastricht, en volgde zijn opleiding bij de professoren Jaap Min, Ko Sarneel en Frans Nols. In datzelfde jaar ontving hij de Prijs van de Gemeente Valkenburg (fl. 800).
Harrie Bartels was een markant schilder en tekenaar. Hij hoorde bij de Artishock groep die in 1964 was opgericht om het stoffige kunstklimaat in Maastricht nieuw leven in te blazen. Hij was een van de leiders maar geen gangmaker. Hij trad niet graag op de voorgrond maar werkte liever. Hij zocht en vond inspiratie in zijn omgeving, in zijn eigen tuin, op straat, in het landschap. In de jaren ‘70 reisde hij regelmatig naar Marokko waar licht en kleuren zijn werk een nieuwe dimensie gaven.
Collega-kunstenaars maar ook professor Sarneel noemden hem ‘de beste Limburgse kunstenaar schilder van zijn generatie’. De doorgaans kritische recensent Sarneel toonde zich vaak aangenaam verrast door Harrie Bartels. Vooral de prachtige doorkijkjes die hij schilderde vanuit een raam in zijn woning, imponeerden hem. Deze ‘vensterschilderijen’ en zo’n veertig andere werken zijn in Museum Valkenburg te zien van 2 februari tot 13 april 2020. Bartels dochter Monica zal een inleiding over haar vader en zijn werk houden.

Vensterschilderijen

Zelf aan de weg timmeren heeft Harrie Bartels nooit gedaan. Hij werkte hard en vond het een erezaak dat hij zijn gezin als kunstenaar kon onderhouden, zegt dochter Monica over haar vader. “Papa was een teddybeer. Als kind had ik een fijne band met hem, ik was trots op mijn vader. Maar mijn moeder, zijn vrouw Gonnie, was de motor die hem draaiende hield. Ze stopte met buitenshuis werken en regelde voor hem de administratie, de inkoop en de verkoop en hield het atelier schoon zodat mijn vader zich helemaal aan het schilderen kon wijden. Dat was wat hij graag wilde.”
Monica en haar man Richard Hollands hebben een grote collectie werk van Harrie Bartels. Een bijzonder schilderij hangt in de slaapkamer. “Als ik wakker word zie ik het en voel ik de emoties uit mijn jeugd. Het schilderij op het doek is het venster van mijn vroegere meisjeskamer. Het geeft me nog steeds kracht en voldoening en het bewijst het respect dat ik voor mijn vader had.” Harry Bartels

Charles Hollman werd op 31 augustus 1877 in Maastricht geboren als vijfde telg van wijnhandelaar Ernest Hollman en Elisabeth Hustinx. Met uitzondering van twee perioden, waarin hij respectievelijk in Borgharen en Lanaken verbleef, woonde en werkte Hollman in Maastricht waar hij op 19 november 1953 op zesenzeventig jarige leeftijd overleed. Hij ligt begraven op de Algemene Begraafplaats aan de Tongerseweg in Maastricht.

Samen met Henri Jonas, Pierre Kemp en Jean Grégoire volgde Charles Hollman, als particuliere leerling, schilderlessen aan de zondagsschool van Rob Graafland. Van de werken uit deze vroege periode is niets bewaard gebleven. Wel bestaat van de hand van Rob Graafland nog een portret van Charles Hollman uit 1907, spelend op zijn violoncello. Dit schilderij is te zien tijdens de expositie. Charles was een neef van de beroemde cellist Joseph Hollman. Toen hij rond 1900 schilderles kreeg van Rob Graafland stelde deze hem voor de keuze: of de schilderkunst of de muziek en zei: ‘je kunt geen twee heren (muzen) dienen’. Daarop legde Charles zijn instrument terzijde.Hollman reisde veel en was gefascineerd door Marokko, hetgeen in enkele schilderijen goed te zien is. Hij werd lid van de Limburgse Kunstkring die door Graafland in 1910 werd opgericht en vertoefde met de ‘Bende van Suisse’ regelmatig in het gelijknamige etablissement op het Vrijthof in Maastricht.

Hollman ontwikkelde zich steeds meer als impressionist, behorende tot de zogenaamde ‘Maastrichtse School’. Havens, korenschoven, mijnen en stadsgezichten waren de favoriete onderwerpen voor zijn schilderijen. In 1909 had Charles Hollman zijn eerste tentoonstelling in de Momus Sociëteit. Later exposeerde hij ondermeer in Den Haag, Rotterdam en in het toenmalige Stedelijk Museum van Maastricht

Charles Hollman lijkt in zijn werk een hang naar bruin- en grijstinten te hebben, vaak wild, donker en dreigend in een stormachtig decor. Typisch Hollman dus, terwijl hij geen sombere man was, maar zelfs een echte ‘bon vivant’. Naast de vele landschappen bestaat het oeuvre van Hollman uit een groot aantal schilderijen van de Wilhelminabrug in aanbouw of van de Sint-Servaasbrug in restauratie en hij werkt beide thema’s uit met een pathetiek die sterk contrasteert met de elegante werkwijze van Graafland.

Op vrijdag 31 januari is de nieuwe tentoonstelling 'Groeten uit
Delfzijl' geopend door Egge Knol, conservator cultuurgeschiedenis bij
het Groninger Museum. De belangstelling was groot en Egge trakteerde de
aanwezigen op een smakelijk verhaal over merkwaardige fouten op
ansichtkaarten en souvenirs. Zo is het opvallend dat sommige foto's van
bijvoorbeeld reddingsboten voor ansichtkaarten langs een groot deel van
de Europese kust gebruikt zijn, terwijl dat eigenlijk niet klopt. Dat
gebeurde vroeger ook al: zo is er een ansichtkaart met 'Groeten uit
Delfzijl', die een haven laat zien die absoluut Delfzijl niet kan zijn.
Of met een exotische fantasieschelp die niet op het strand van Delfzijl
gevonden zou kunnen worden. De tentoonstelling laat het Delfzijl van
vroeger herleven door ansichtkaarten, films, foto's en souvenirs. Zo
zien we dat ruim honderd jaar geleden de Pinksterfeesten ook al
uitbundig werden gevierd. Sommige oude ansichten zijn door het museum
herdrukt, zodat het weer mogelijk is om kaarten van het oude Delfzijl te
versturen. Voor de tentoonstelling heeft het museum vele bruiklenen en
schenkingen mogen ontvangen van kaarten en souvenirs. De tentoonstelling
is nog te zien tot en met 5 april.

Onze lichamen en omgevingen worden dagelijks gescand, getrackt, gerenderd, gemanipuleerd en gecategoriseerd door verschillende technologieën. Wat betekent dit voor onze perceptie van de realiteit? Hoe kunnen we de relatie tussen ons lichaam en biometrische computerprocessen beter begrijpen? En wat kunnen we als mens leren van deze technologieën? In de interactieve tentoonstelling BodyBuilding van Hackers & Designers word je uitgenodigd om actief deel te nemen en vragen te stellen over de werking en implicaties van verschillende technologieën zoals scanners, echografie en motion capture.

Hackers & Designers is een interdisciplinair samenwerkingsverband van kunstenaars, wetenschappers, software ontwikkelaars en ontwerpers. Centraal staat het onderzoeken, experimenteren en ontwikkelen van nieuwe technologieën door middel van 'hands-on making'. In BodyBuilding onderzoeken Hackers & Designers samen met de kunstenaars en designers Kiki Mager, Nazanin Karimi en The Underground Division (Helen Pritchard, Femke Snelting en Jara Rocha) de relatie tussen technologie en menselijke en niet-menselijke lichamen vanuit het perspectief van de makers. Architect en ontwerper Thomas Rustemeyer heeft het tentoonstellingsconcept vertaald in een interactieve structuur waarin je de verschillende kunstwerken kunt bekijken en ervaren. In de tentoonstelling zijn tevens wifi hotspots verwerkt waarmee je toegang krijgt tot het onderzoek en de bronnen voor het maken van deze tentoonstelling.

Het onderzoek van Hackers & Designers naar de betekenis van nieuwe technologische ontwikkelingen op ons mens-zijn sluit naadloos aan bij Tetem’s programmalijn Driving Technology. Alle werken zijn ontwikkeld in opdracht van Tetem. https://tetem.nl/event/bodybuilding/